Besteding middelen Nationaal Programma Onderwijs en Onderzoek, realisatie en vooruitblik

Het Bestuursakkoord Nationaal Programma Onderwijs en het Bestuursakkoord NPO onderzoek ‘Steunprogramma voor herstel en perspectief onderzoek’ zijn op 21 mei 2021 besproken in de Tweede Kamer en gepubliceerd. Op 5 juli heeft de Universitaire Gezamenlijke Vergadering ingestemd met het plan rondom de besteding van de NPO-middelen onderwijs en onderzoek. Er is hard gewerkt aan een gedegen plan waarbij het welzijn van studenten voorop staat. Hierbij is samengewerkt binnen de universiteit met diverse disciplines en met alle faculteiten en instituten. Op verzoek van de Universitaire Gezamenlijke Vergadering is de wijze waarop de voortgang van de gestelde doelen bewaakt wordt aan de plannen toegevoegd. In het jaarverslag wordt jaarlijks gerapporteerd over de gerealiseerde voortgang.

In totaal is € 11,5 miljoen toegekend aan de Radboud Universiteit vanuit de bestuursakkoorden NPO onderwijs en NPO onderzoek. De NPO-middelen onderwijs mogen uitgegeven worden in de jaren 2021-2023. De NPO-middelen onderzoek mogen uitgegeven worden in de jaren 2021-2024.  

De coördinatie van de besteding van de tijdelijke NPO-middelen Onderwijs ligt bij Student Affairs. De nadere invulling van de bestedingsdoelen vindt plaats in samenspraak met de faculteiten. Onder meer het projectteam Studentbegeleiding 2023 en de Coördinator Studentenwelzijn worden nauw betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering van initiatieven. Voor de middelen die rechtstreeks over de faculteiten worden verdeeld, leggen deze verantwoording af in het facultaire jaarverslag. Het overige budget wordt beheerd door Academic Affairs, van waaruit ook de overkoepelende verantwoording in het jaarverslag plaatsvindt.

De coördinatie van de besteding van de tijdelijke NPO-middelen onderzoek ligt bij de concerncontroller. De faculteiten en instituten hebben begin 2021 aangegeven hoeveel tijdelijke contracten van onderzoekers zij verwachten te moeten verlengen in verband met opgelopen coronavertragingen. Op basis van de prognoses zijn de benodigde middelen toegekend aan de faculteiten en instituten. Tussentijds en per jaareinde is geëvalueerd of de daadwerkelijk benodigde middelen voor de verlenging van tijdelijke contracten aansloot bij de prognose en is een totaaloverzicht opgesteld van gerealiseerde contractverlengingen en daarvoor benodigde middelen.

Naast afstemming met de faculteiten en instituten is ook de Universitaire Studentenraad betrokken bij de invulling van de plannen op gebied van studentenwelzijn. Ook wordt de Universitaire Studentenraad geïnformeerd in informele overleggen tussen het presidium van de Universitaire Studentenraad en Student Affairs over eventuele bijstellingen en de uitvoering van de inspanningen. Tevens worden de plannen en de voortgang ervan besproken in het periodiek overleg met de Gemeente Nijmegen en de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Hierbij wordt ook gekeken naar mogelijkheden voor samenwerking tussen verschillende stakeholders.

Om te kunnen beoordelen of de getroffen maatregelen effectief zijn, zijn in een aantal enquêtes extra vragen opgenomen, dan wel zijn daaruit reeds bestaande indicatoren gebruikt. Zo wordt aan alle eerste- en tweedejaarsstudenten gevraagd of zij een tutor of buddy toegewezen gekregen hebben en in hoeverre dit heeft bijgedragen aan een goede doorstroom of instroom aan de universiteit. Daarnaast wordt gevraagd of studenten hebben deelgenomen aan het pre-universitaire programma ‘start je studie met skills’ en zo ja, op welke manier het gevolgde programma ze heeft voorbereid op de universiteit. Aan de faculteiten wordt gevraagd in het jaarverslag te reflecteren op de stageproblematiek, het aantal studenten waarvoor dit geldt en op het aantal voor wie reeds een passende oplossing is gevonden. Ten slotte wordt zoals altijd de studentwaardering voor de geboden studentbegeleiding gemonitord in de Nationale Studenten Enquête.

Zoals eerder beschreven is ervoor gekozen met de NPO middelen onderwijs in te zetten op studentenwelzijn. Daarnaast worden de middelen besteed om specifieke aandachtspunten aan te pakken, zoals opgelopen vertraging bij stages in de leraren- en medische opleidingen. Onderstaand is aangegeven hoe de middelen zijn besteed in 2021 en naar verwachting besteed worden de komende jaren. De geplande kosten (plan) komen overeen met het oorspronkelijke plan waarmee ingestemd is door de medezeggenschap. Deze geplande kosten komen overeen met de toegekende NPO-middelen onderwijs. Op basis van de realisatie 2021 zijn de plannen voor 2022 en 2023 bijgesteld (ramingen).

Er zijn tot op heden geen significante inhoudelijke wijzigingen doorgevoerd ten aanzien van de ingediende plannen. Wel zijn aanvullende middelen ingezet op de initiatieven die zijn opgenomen in het plan en hebben er verschuivingen plaatsgevonden in de tijd. In 2021 zijn veel initiatieven die onderdeel uitmaken van de plannen geïnitieerd, maar hebben ondanks de vele inspanningen op enkele plekken vertraging opgelopen. Zo duurde het bijvoorbeeld iets langer dan verwacht om extra medewerkers aan te trekken voor de flexpool van studieadviseurs en zijn een aantal facultaire initiatieven wat later op gang gekomen. Hierdoor vindt een verschuiving van middelen plaats van 2021 naar 2022 en 2023. Dit heeft naar verwachting geen invloed op de totale besteding van middelen.

De middelen uit deze categorie zijn bestemd voor het beperken en voorkomen van studievertraging. Het is daarom belangrijk dat universiteiten zowel vóór de poort als binnen de opleiding studenten van de juiste ondersteuning en begeleiding voorzien om hun studie goed te kunnen doorlopen. De Radboud Universiteit kiest ervoor om de beschikbare middelen binnen deze categorie aan te wenden voor de begeleiding van studenten in hun studie, met name eerste- en tweedejaars. Naast de beschikbare NPO-middelen zetten een aantal faculteiten middelen voor kleinschalige initiatieven en eigen middelen in om de soepele in- en doorstroom te bevorderen, met name door de extra inzet van studenttutoren voor eerste- en tweedejaarsstudenten. Er wordt niet extra geïnvesteerd in studievoorlichting of studiekeuzecheck, omdat hiervoor in 2021 de tijd te kort is en in 2022 naar verwachting de studievoorlichting weer op normale wijze kan plaatsvinden.

Uit de monitoring van studenten tijdens de coronacrisis is gebleken dat het welzijn van grote groepen studenten ernstig is verslechterd in het afgelopen jaar. Eenzaamheid, motivatieverlies, stress en somberheid komen veelvuldig voor door het gebrek aan fysiek onderwijs en contact met medestudenten en docenten. De universiteit investeerde dan ook een groot deel van de middelen in het versterken van de sociale binding met de opleiding en – mede hierdoor – verbetering van het studentenwelzijn voor alle studenten, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen. Er werd aangesloten bij het reeds lopende project Studentenbegeleiding 2023. Zo is er in 2021 bijvoorbeeld:

In 2022 en 2023 wordt/worden er (in samenwerking met de faculteiten):

In 2020 hebben de coschappen in Nijmegen vanwege coronamaatregelen vijf maanden vertraging opgelopen. Vanwege de beperking in coschapplekken en de coschapstructuur is inlopen van deze wachttijd ingewikkeld. Om de studievertraging bij Geneeskunde en Tandheelkunde te beperken, zette de Faculteit der Medische Wetenschappen in op het vervroegen van de extramurale stage voor aanvang coschappen en het toevoegen van een longitudinaal coschap (langer verblijf in één zorginstelling). Gezien het voortduren van de coronapandemie in 2021 was dit (nog) geen geschikte periode voor het creëren van extra opleidingscapaciteit in de zorg (zowel binnen als buiten de ziekenhuizen). Zodra hier ruimte voor is, zal de opleidingscapaciteit worden uitgebreid. Dit zal naar verwachting in de loop van 2022 en 2023 nader vorm krijgen.

Een specifiek budget is gereserveerd voor lerarenopleidingen, om studievertraging en uitval als gevolg van stagetekorten te beperken. De Radboud Docenten Academie (RDA), Pedagogische wetenschappen Primair Onderwijs (PWPO) en de Tweejarige Educatieve Masters (EduMA2) willen de middelen inzetten om achterstanden bij de studenten in te lopen en om de studentbegeleiding te versterken. Er zijn het afgelopen jaar slechts beperkt fysieke ontmoetingen geweest tussen studenten en docenten. Dit wordt de komende jaren goedgemaakt door het contact tussen docent/opleider en student te intensiveren en daardoor te voorkomen dat studenten vertraging oplopen of zelfs gaan uitvallen. Deze interventie moet leiden tot een verbeterde didactische situatie, maar zeker ook een positief effect hebben op het studentenwelzijn.

Concrete acties die worden genomen zijn het aanstellen van extra opleiders/docenten die binnen de opleiding studenten ondersteunen bij vertragingen door bijvoorbeeld het geven van inhaalcursussen, het intensiveren van het mentoraat en/of extra begeleiding bij de scriptie. Tevens wordt de extra capaciteit ingezet voor extra begeleiding van studenten bij hun (verlengde) stages/praktijkleren. Daarnaast wordt een verbindend evenement georganiseerd voor alle studenten van de Radboud Universiteit die een lerarenopleiding volgen. De voorbereidingen voor deze activiteiten zijn in 2021 getroffen. De uitvoering van de activiteiten zal met name in 2022 en 2023 plaatsvinden.

De Faculteit der Medische Wetenschappen is niet opgenomen in bovenstaande tabel, aangezien het Radboudumc zelf NPO-middelen onderzoek ontvangt, die zij opneemt in haar eigen begroting en waarover zij verantwoording aflegt in haar jaarverslag.

In 2020 werden we geconfronteerd met de coronacrisis. Onderzoekers liepen vertraging op doordat bijvoorbeeld bibliotheken en archieven gesloten waren, bronmateriaal niet meer toegankelijk was en geen experimenten met proefpersonen uitgevoerd konden worden. Daarnaast liepen onderzoekers vertraging op door het thuiswerken en door het moeten geven van thuisonderwijs. Binnen de Radboud Universiteit zijn verschillende maatregelen getroffen om onderzoekers met een tijdelijk contract waar mogelijk te ondersteunen. Met onder andere de NPO middelen onderzoek worden tijdelijke contracten van onderzoekers verlengd als sprake is van vertraging door de effecten van de pandemie. Dit is in 2020 en 2021 gebeurd en zal ook in 2022, 2023 en 2024 gebeuren als hier noodzaak toe is.

Bovenstaande tabel laat zien dat met de herlabelling van NWO middelen, de resterende middelen beschikbaar voor contractverlenging uit 2020 (CAO afspraak 0,45% regeling) en de middelen die de Radboud Universiteit uit de eigen reserves heeft aangewend om tijdelijke contracten te verlengen alle contractverlengingen in 2021 gefinancierd kunnen worden. De NPO middelen onderzoek worden ingezet om tijdelijke contracten in 2022, 2023 en 2024 te verlengen. Met deze middelen kunnen naar verwachting alle contracten in 2022 en 2023 verlengd worden en een groot gedeelte van de contracten die aflopen in 2024. Hierbij wordt opgemerkt dat de prognose van benodigde middelen in 2022, 2023 en 2024 tot stand is gekomen op basis van inschattingen van de verschillende faculteiten en instituten, met de kennis van nu. Mogelijk zijn onderzoekers, waarvan het contract in 2023 of 2024 afloopt, in staat de opgelopen vertraging (gedeeltelijk) in te halen in de komende periode, door bijvoorbeeld de volgorde van het onderzoek aan te passen of te kiezen voor een andere onderzoeksopzet, zoals online testing. Dit heeft invloed op de benodigde middelen. Tegelijkertijd kan de vertraging oplopen wanneer er een nieuwe lockdown zou komen. We monitoren deze ontwikkelingen nauwlettend.