Onderwijs is meer dan studiepunten

Onze ambitie is om via kwaliteit, binding en persoonlijk contact in ons onderwijs ervoor te zorgen dat studenten zich ontwikkelen tot kritisch denkende academici die vanuit verantwoordelijke posities een maatschappelijke bijdrage leveren. In 2022 zijn daartoe weloverwogen keuzes gemaakt over de inzet van digitale middelen en de invulling van het onderwijs op campus. Een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen in het onderwijs, inclusief enkele samenwerkingsverbanden.

In 2022 zijn er geen opleidingen gevisiteerd. De herstelbeoordeling van de bacheloropleidingen Theologie en Religiewetenschappen en de masteropleiding Theologie & Religiewetenschappen heeft begin november plaatsgevonden. Het beoordelingspanel heeft een voornemen tot een positief besluit uitgesproken, en een positief definitief beoordelingsrapport wordt begin 2023 verwacht.

Begin 2022 is op basis van de in 2021 opgestelde facultaire kwaliteitsbeelden een kwaliteitsbeeld gemaakt dat de faculteiten overstijgt. Dit rapport Kwaliteit in Beeld is opgesteld om input te bieden voor de interne discussie over de doorontwikkeling van het kwaliteitszorgsysteem. In november hebben we in dit kader drie sessies georganiseerd over onderwijsinnovatie en kwaliteitscultuur. De sessies zijn druk bezocht door een diverse groep betrokken medewerkers van alle faculteiten. De opbrengst van deze sessies wordt gebruikt in de doorontwikkeling van het kwaliteitszorgsysteem en de voorbereiding op de instellingstoets kwaliteitszorg in 2025.

De veranderingen die noodgedwongen in het onderwijs zijn aangebracht tijdens de coronacrisis hebben inzichtelijk gemaakt hoe de inzet van digitale middelen meerwaarde kan hebben voor het onderwijs, maar ook wat juist de meerwaarde is van onderwijs op de campus. In 2022 hebben verscheidene opleidingen bepaalde cursussen en opleidingsprogramma’s herzien. Daarbij zijn weloverwogen keuzes gemaakt over de inzet van digitale middelen en de invulling van het onderwijs op de campus. Ook andere vormen van toetsing krijgen vaak concreter invulling. In de onderwijsvisie die medio 2023 in concept gereed is worden deze geleerde lessen uitgewerkt in thema's voor de langere termijn.

Onze ambitie is dat alle studenten vanuit de eigen discipline in aanraking komen met vraagstukken rond duurzaamheid. Studenten die meer willen, hebben toegang tot een breed en multidisciplinair scala aan cursussen, ook bij andere faculteiten.

In 2022 is er verder gewerkt aan de integratie van duurzaamheid in het onderwijs van de Radboud Universiteit. Binnen elke faculteit krijgt dit een invulling die past bij de betreffende opleidingen, en worden duurzaamheidsvraagstukken verweven in het verplichte curriculum. Zo komen de principes van ‘planetary health’ in toenemende mate terug in het medisch onderwijs, wordt er bij de rechtenstudie ingegaan op onderwerpen als aansprakelijkheid voor klimaatverandering, leren studenten psychologie over duurzaam gedrag en wordt duurzame digitalisering een onderwerp binnen de IT-opleiding. Ook komt duurzaamheid steeds meer terug in het voor alle studenten verplichte filosofieonderwijs. Doel is dat elke student begrijpt wat de relatie is tussen de eigen opleiding en duurzaamheidsvraagstukken. De FFTR heeft dit nu ook als eerste faculteit in de eindtermen opgenomen.

Studenten die zich extra willen verdiepen in duurzaamheidsonderwerpen kunnen kiezen uit een toenemend aantal keuzecursussen en studieprogramma's uit een handig online overzicht. Inmiddels heeft meer dan de helft (55%) van de bachelorstudenten een of meer van deze verdiepende cursussen gevolgd. Wanneer een student deze vakken volgt voor 21 ECT en het afstudeeronderzoek wijdt aan een duurzaamheidsonderwerp, kan bij de faculteiten FNWI en managementwetenschappen een duurzaamheidsgetuigenis worden aangevraagd. De komende periode wordt deze ook beschikbaar op de faculteiten FFTR en FSW. In de eerste fase hebben 45 studenten deze getuigenis behaald. Verdieping kan ook worden gevonden in Living labs van het Radboud Green Office en in diverse projecten van de Honours academy die op duurzaamheid zijn gericht. Deze beperken zich niet tot Radboud-studenten: in de campushub Gezond Circulair werken Radboud-studenten via Honours samen met HAN- en ROC-studenten aan duurzaamheidsopgaven in de regio.

De komende jaren krijgt de integratie van duurzaamheid in het onderwijs een extra boost met het Comenius Leadership-project ‘You Have a Part to Play: Higher Education for Sustainability’. Studenten en docenten van verschillende opleidingen werken, samen met ArtEZ Hogeschool voor de kunsten, aan onderwijsvormen die studenten helpen zich bewust te worden van de complexe problematiek van de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties.

Onze ambitie is om vanuit een multi- en interdisciplinaire benadering bij te dragen aan het oplossen van uiteenlopende maatschappelijke vraagstukken.

In 2022 dienden vijftien Radboud-collega's, samen met hun counterparts uit Glasgow, een voorstel in bij het Radboud-Glasgow Collaboration Fund voor subsidie van samenwerkingsprojecten op het gebied van Research en Learning & Teaching. Aan zeven daarvan, afkomstig van vijf verschillende Radboud-faculteiten, werd een bedrag toegekend van maximaal 20.000 Britse pond voor de uitvoering. In mei presenteerden medewerkers van het Research Office van de University of Glasgow en Radboud's Research & Impact Strategy tijdens de European Association of Research Managers & Administrators-conferentie (EARMA) een gezamenlijk paper over de manier waarop de ontwikkeling van partnerschappen in het Hoger Onderwijs ondersteund kunnen worden. Ook werd er een virtueel netwerkevenement georganiseerd om onderzoekers van beide instellingen te matchen op het gebied van duurzaamheidsonderwerpen. In augustus werd bekend dat een Erasmus Mundus Joint Master-voorstel, voor de implementatie van het gezamenlijk joint-masterprogramma Education in Museums and Heritage met penvoerder Glasgow, mag rekenen op een subsidie van € 5.400.000 van de Europese Commissie. In het najaar van 2022 vonden twee brainstorm-events plaats. Daarbij werd teruggeblikt op de afgelopen vier jaar en vooruitgekeken naar een mogelijke verlenging van de Radboud-Glasgow-samenwerking met ingang van mei 2023.

Op 14 juni 2022 hebben de colleges van bestuur van de Universiteit Maastricht en de Radboud Universiteit een samenwerkingsovereenkomst getekend. Deze overeenkomst is een vervolg op de intentieverklaring uit 2020. Met de samenwerking dragen wij bij aan de ontwikkeling van beide instellingen, en aan de toekomstbestendigheid van het wetenschappelijk onderwijs en het onderzoek ten behoeve van de maatschappelijke uitdagingen van de regio zuidoost-Nederland. Deels wordt bestaande samenwerking geïntensiveerd, zoals bij de academische lerarenopleiding. Daarnaast wordt de samenwerking versterkt met nieuwe initiatieven, zoals nieuwe gezamenlijke (master)opleidingen. Ook wordt samengewerkt in de ondersteunende processen, zal meer gezamenlijk onderzoek worden verricht en komen er gedeelde ontwikkelprogramma’s voor zorgprofessionals.

Samen met de regionale partners (de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, het ROC Nijmegen en de gemeente Nijmegen) nemen we deel aan City Deal Kennis Maken. Het doel van deze samenwerking is om via multi- en interdisciplinaire onderwijsprojecten met elkaar bij te dragen aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De stad Nijmegen is onze campus. Een succesvol project in 2022 was het opzetten van een bijeenkomst voor buurtsportcoaches. Studenten van Sport en Bewegen van het ROC Nijmegen, studenten van Sportkunde van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en studenten van Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie en Islam, Politiek en Samenleving van de Radboud Universiteit werkten daarin samen. In de bijeenkomst die zij ontwikkelden worden buurtsportcoaches geïnformeerd over de invloed van culturele en religieuze achtergronden op sport- en beweegprogramma's. Met deze kennis zijn buurtsportcoaches beter in staat om programma's op te zetten die meer impact hebben op bewoners met een migratie-achtergrond. Het onderwijsproject is duurzaam ingebed in curricula en zal jaarlijks terugkeren.

Het Open Educatie programma van OnePlanet Research brengt studenten en docenten aan MBO, HBO en universiteit samen. Studenten van verschillende opleidingen, studierichtingen en niveaus werken hierin samen aan complexe vraagstukken rond digitale technologie, uit de praktijk van echte opdrachtgevers. De projecten sluiten aan bij de innovatiegebieden van OnePlanet – Precision Health, Nutrition & Behavior, en Precision Agri(culture), Food & Environment – en bij de kernthema’s van de diverse opleidingen.

De Nederlandse universiteiten zijn met de minister van OCW overeengekomen om voor de periode 2019‐2024 kwaliteitsafspraken te maken die zijn gekoppeld aan de besteding van de middelen uit het studievoorschot. De Radboud Universiteit heeft in overleg met de medezeggenschapsraad een plan gemaakt voor de besteding van die middelen, dat in oktober 2019 door de minister is goedgekeurd op basis van een positief advies van de NVAO. In 2022 heeft de Radboud Universiteit het bericht ontvangen dat de NVAO de minister positief gaat adviseren in het kader van de midterm op de kwaliteitsafspraken die is uitgevoerd op basis van het jaarverslag van 2021. Een klein deel van het budget wordt centraal besteed; het overgrote deel van de bestedingen ligt in handen van de faculteiten.

De Radboud Universiteit investeert het overgrote deel van de middelen op facultair niveau. Beslissingen over de inzet van die middelen liggen daarmee zo dicht mogelijk bij het primaire onderwijsproces, al kan de uitvoering per faculteit verschillen. Alle faculteiten hebben hiervoor een eigen plan gemaakt. De faculteiten sluiten met de plannen, in het kader van de kwaliteitsafspraken, aan op eerder geformuleerde plannen, strategieën of visies. Veruit de meeste middelen worden geïnvesteerd in intensiever en kleinschaliger onderwijs, en in meer en betere begeleiding van studenten. Bij de faculteit Managementwetenschappen is er bijvoorbeeld geïnvesteerd in extra staf. Hierdoor was er minder extern ingehuurde staf nodig, wat de stabiliteit in en de kwaliteit van het onderwijs ten goede komt. Met de extra staf konden groep verkleind worden of begeleiding van studenten geïntensiveerd. Bij de Letterenfaculteit en de faculteit Sociale Wetenschappen zijn onder andere de uren voor de scriptiebegeleiding uitgebreid. Daarnaast is er met het geld vanuit de kwaliteitsafspraken bij de faculteit der letteren een coördinator studentenwelzijn aangetrokken en is de werkgroepgrootte verkleind.

Er zijn verschillende initiatieven ontplooid die gebruik maken van de centrale middelen. Zo zijn in de universiteitsbibliotheek extra studiefaciliteiten beschikbaar gesteld, enerzijds door de openingstijden te verruimen en anderzijds door het aantal studiewerkplekken te vergroten. Verder is geïnvesteerd in onderwijsvernieuwing met ICT, zoals digitaal toetsen en Brightspace. Ook is een project gestart voor het toekomstbestendig maken van weblectures, waarmee flexibiliteit en capaciteit worden vergroot. De voorgenomen plannen zijn uitgevoerd met extra investeringen vanuit eigen middelen. De coronapandemie is sinds maart 2020 van invloed geweest, doordat deze heeft geleid tot een versnelling van de adoptie van digitale onderwijsfaciliteiten.

De facultaire medezeggenschap vindt plaats door de Facultaire Gezamenlijke Vergadering (FGV), die adviesrecht heeft op de hoofdlijnen van de facultaire begroting. De facultaire studentenraad (FSR) en de onderdeelcommissie (OC) van de FGV hebben instemmingsrecht op de besteding van de facultaire middelen voor de kwaliteitsafspraken. Alle facultaire medezeggenschapsorganen hebben bij de begroting van 2023 ingestemd met de plannen voor de kwaliteitsafspraken. Daarnaast worden de kwaliteitsafspraken per faculteit twee keer per jaar besproken tijdens het jaarverslaggesprek en begrotingsgesprek waarbij het college van bestuur, het faculteitsbestuur en de studentassessor aanwezig zijn. De studentassessor wordt specifiek bevraagd over de voortgang en betrokkenheid van de medezeggenschap bij de uitvoering van de kwaliteitsafspraken.

Op universitair niveau heeft de Universitaire Gezamenlijke Vergadering (UGV) instemmingsrecht op de hoofdlijnen van de begroting en op de besteding van de universitaire middelen voor de kwaliteitsafspraken. Het college van bestuur rapporteert tweemaal per jaar aan de UGV via de reguliere planning & control-cyclus en het jaarplan inclusief begroting. De besteding van de kwaliteitsgelden op centraal niveau is in 2019 meerjarig vastgelegd. Omdat de plannen sindsdien niet meer zijn gewijzigd heeft besluitvorming over dit deel van de middelen alleen in 2019 plaatsgevonden, met instemming van de UGV.

De centrale ondersteuning organiseert jaarlijks bijeenkomsten waarvoor de FGV en de UGV worden uitgenodigd. Het doel is om de medezeggenschap te informeren over hun rechten ten aanzien van de kwaliteitsafspraken en om uitwisseling van aanpak en informatie te bevorderen. De bijeenkomsten zorgen er bovendien voor dat de medezeggenschap weet waar zij centraal in de organisatie terecht kan met vragen over de kwaliteitsafspraken.