Onze impact: betrokken bij de wereld

Het is onze ambitie om vanuit een multi- en interdisciplinaire benadering bij te dragen aan het oplossen van uiteenlopende maatschappelijke vraagstukken. Via ons onderzoek, maar ook door op andere manieren van betekenis te zijn voor de samenleving. In 2022 hebben we weer een aantal initiatieven ontplooid om hier concreet inhoud aan te geven. Een selectie.

Radboud Universiteit en Alliander, het netwerkbedrijf voor energiedistributie, gaan intensief samenwerken. Op 1 maart 2022 tekenden beide organisaties een intentieverklaring met de ambitie om onderzoek, onderwijs en werkveld beter op elkaar te laten aansluiten en daarmee de energietransitie optimaal te ondersteunen.

In de huidige energietransitie groeit de vraag naar duurzaam opgewekte elektriciteit snel. Dit brengt grote uitdagingen mee voor het elektriciteitsnet. Veel van die uitdagingen hebben raakvlakken met onderzoeksgebieden van de Radboud Universiteit, zoals Kunstmatige intelligentie (AI) voor optimalisatie van elektriciteits- en gasdistributienetten, en het ontwikkelen en optimaliseren van ondersteunende technologieën voor fysiek en administratief werk. Daarnaast worden de juridische, sociale en maatschappelijke aspecten van de energietransitie onder de loep genomen.

Prinses Laurentien lanceerde op vrijdag 14 oktober 2022 de vernieuwde versie van de leesapp ‘Letterprins’, een online game om (beter) te leren lezen. Met dit educatieve spel kunnen kinderen thuis hun leesvaardigheid verbeteren. In de vernieuwde versie zijn de oefeningen met een algoritme afgestemd op de resultaten van het kind: als een kind sneller leest en minder fouten maakt, krijgt het moeilijkere opdrachten of wisselen woorden elkaar sneller af. Door grappige verrassingszinnetjes (bijvoorbeeld ‘Ik besmeer mijn boterham met sokken’) onthouden kinderen de stof beter. Met Letterprins oefenen kinderen eerst op wat goed gaat, daarna komt ruimte voor correctie van fouten. Daardoor lezen ze steeds sneller en preciezer. In bestaande methodes wordt vooral op fouten getraind, maar dan gaat de leessnelheid minder snel vooruit.

In 2022 is het NeurotechEU Office en de organisatorische aansturing hiervan binnen de faculteit Natuurwetenschappen, Wiskunde & Informatica ondergebracht. Daarbij heeft in dit jaar een wisseling van programma coördinator plaatsgevonden: Paul Verschure heeft Tansu Celikel opgevolgd. Met de komst van Paul Verschure zijn acht dimensies gedefinieerd waarop NeurotechEU zich verder zal ontwikkelen; deze zijn op 17 mei in Cluj, Roemenië tijdens de 3^de Board of Rectors vergadering van de deelnemende partners vastgesteld. Dit jaar werd ook succesvol een midterm review uitgevoerd op de eerste set deliverables van de acht work packages; Radboud Universiteit heeft hier als coördinator het voortouw in genomen. 

Van 5 tot en met 16 september werd in Berg en Dal een Donders summerschool voor neurotechnology georganiseerd; hieraan hebben 15 studenten vanuit NeurotechEU deelgenomen.

Gedurende het afgelopen jaar heeft Radboud Universiteit als penvoerder gewerkt aan toetreding van twee aspirant partners, de universiteiten van Lille en Reykjavik; toetreding van deze partners werd tijdens de 4^e Board of Rectors vergadering voor fase 2 goedgekeurd. Eind 2022 is deze aanvraag voor fase 2 van NeurotechEU bij de Europese Commissie opgestart; de project office van NeurotechEU aan de Radboud Universiteit neemt hier het voortouw in.

Dit jaar organiseerde de Radboud Universiteit diverse evenementen op het gebied van duurzaamheid en impact.

In mei organiseerden Radboud Green Office, Diversity, Equity and Inclusion, Roze Week en Islam Awareness Week samen met zestien andere partners het eerste Radboud Impact Festival. Studenten en medewerkers leerden hoe op en buiten de campus ze impact kunnen maken, via ons onderwijs en onderzoek en in het dagelijks leven. De week werd afgetrapt met de Impact Experience op het Erasmusplein waar duurzame studentenorganisaties met studenten in gesprek gingen, terwijl een DJ en steltlopers voor de festivalvibe zorgden. De rest van de week konden bezoekers deelnemen aan workshops, interviews, lezingen en culturele evenementen op zowel de Radboud Universiteit als het Radboudumc. Er waren in totaal circa 1300 bezoekers gedurende de hele week.

In november werd op de campus het event Van Klimaatdepressie naar Duurzame Hoop georganiseerd, in samenwerking met de Laudato Si’ Alliantie Nederland en Socires. Bisschop Gerard de Korte en klimaatactiviste Rozemarijn van ’t Einde gaven beiden een lezing over hun strijd voor een duurzame samenleving en een rechtvaardige toekomst. Daarnaast waren er diverse workshops over duurzaam leven, systeemverandering, bezinning, storytelling, filosofie, coaching en meer.

De Radboud Universiteit heeft afgelopen jaar een overall score behaald van 73,6 (van de 100) punten. Deze ruime voldoende bezorgde de universiteit een plek op de ranglijst boven in de middenmoot, met een plaats tussen de 301-400 van de 1406 deelnemende universiteiten (24,9^e percentiel). Het jaar ervoor stonden we eveneens op plek 301-400 op de ranglijst van de 1115 deelnemende universiteiten (31,4^e percentiel), met 70,0 punten.

De Radboud Universiteit is dit jaar geëindigd op de 5^e plaats in de duurzaamheidsranking Sustainabul van Studenten voor morgen; een sterke stijging ten opzichte van voorgaande jaren. We behaalden onder meer het volle aantal punten in de categorie ‘best practices’ met onze speciale transdisciplinaire cursussen (dus open voor studenten vanuit alle faculteiten en gericht op kruisbestuiving en samenwerking), de SDG-course en Climate Crisis. Klik hier voor het volledige benchmarkrapport.

In 2022 heeft de Radboud Universiteit een aanzienlijke impact gehad op het innovatie-ecosysteem. In het afgelopen jaar hebben Radboud Innovation en Radboud Innovation Science 71 nieuwe vindingen geïdentificeerd. Daarmee laat de universiteit zien dat zij een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van nieuwe technologieën en producten. Bovendien werden er vijf patentaanvragen ingediend, zijn drie licenties verstrekt en werd een aantal IE-rechten overgedragen aan derde partijen. De maatschappelijke waarde van deze resultaten is groot. De nieuwe vindingen dragen bij aan verbeteringen in diverse industrieën en gebieden, zoals gezondheidszorg, technologie en milieu. De patentaanvragen en licenties geven de universiteit en haar onderzoekers de mogelijkheid om hun werk te commercialiseren, wat kan leiden tot de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten die de samenleving ten goede komen.

Begin 2022 is Startup Fonds Gelderland officieel van start gegaan als opvolger van ‘Gelderland valoriseert’. Hiermee krijgen nieuwe startups in de regio de kans om met een pre-seed-lening hun ondernemerschap mogelijk te maken. Startups kunnen een aanvraag indienen voor een achtergestelde lening van minimaal 30.000 en maximaal 250.000 euro. Uniek aan Startup Fonds Gelderland is dat het is gekoppeld aan de ondersteuningsprogramma’s Orion, StartLife en Briskr, die startups slim begeleiden, voor en nadat een lening is verstrekt. De Radboud Universiteit is betrokken bij de uitvoering van het fonds en is consortiumpartner in de ondersteuningsprogramma’s Orion en Briskr.

De universiteit nam ook twee keer deel aan de landelijke Venture Challenge en behaalde daar een overwinning. Daarnaast organiseerde de universiteit de Innovation Competition, een platform voor academische ondernemers om hun ideeën te pitchen en te ontwikkelen, wat kan leiden tot de oprichting van nieuwe bedrijven met nieuwe banen en economische groei. De universiteit heeft daarnaast zes Take-Off subsidies ingediend en toegekend gekregen waardoor 240k€ aan financiering beschikbaar kwam voor nieuwe innovatieve projecten en ondernemerschap. Bovendien is de universiteit partner in een goedgekeurde subsidieaanvraag voor een nieuw op te zetten landelijke Space incubator. 

De incubator van de universiteit, Mercator Launch, speelde een belangrijke rol in het ondersteunen van beginnende ondernemers. De incubator biedt een divers en inclusief programma dat zich richt op het ondersteunen van ondernemers uit verschillende achtergronden en sectoren. Mercator Launch ondersteunde meer dan 100 ondernemers, waarvan 25% vrouwelijke ondernemers en 30% afkomstig uit de wetenschap. De succesvolle aanpak heeft geleid tot 11 nieuw opgerichte bedrijven, waaronder de spin-offs zoals QurieGen, Simmunext en GlycoTherapeutics. Zij haalden samen ruim 1,5M€ pre-seed financiering op waarmee ondernemers de kans krijgen om hun ideeën te verwezenlijken en hun bedrijven te laten groeien. 

Onze ambitie is om de zichtbaarheid, herkenbaarheid en aantrekkelijkheid van de Radboud Universiteit te vergroten voor onze belangrijkste doelgroepen. Ook willen we bijdragen aan het publieke debat. Eind 2022 hebben we acht organisatieonderdelen met een creatief concept verbonden aan onze corporate boodschap en campagne.

In 2022 werd de Radboud Universiteit in totaal 18.071 keer genoemd door kranten, tijdschriften, radio, televisie en online media. Dat is praktisch net zo vaak als in 2021.

Het potentieel bereik fluctueerde in 2022 van maand tot maand op een redelijk vergelijkbare manier als in 2021. Maar in 2022 bereikten alle vermeldingen een gezamenlijk potentieel publiek van ruim 2,4 miljard lezers, luisteraars en kijkers, tegenover 1,8 miljard in 2021.

Er kan geconcludeerd worden dat de Radboud Universiteit over het algemeen goed wordt gevonden door nieuwsmedia. Aan de Radboud Universiteit werkt een substantieel aantal wetenschappers die regelmatig duiding geven bij thema’s die vaak worden behandeld door de pers.

Journalisten weten onderzoekers van de Radboud Universiteit regelmatig te vinden rondom verschillende maatschappelijke thema's. Dit zijn enerzijds thema’s waarmee we als universiteit zelf naar buiten treden, anderzijds lijken journalisten onze universiteit vaker op te zoeken bij items rondom deze onderwerpen. Onderzoekers van de Radboud Universiteit worden vooral regelmatig om duiding gevraagd bij de volgende thema’s:

In de media komt niet alleen het onderzoek aan bod, maar ook andere ontwikkelingen rondom de Radboud Universiteit. In oktober opende een noodopvang voor 200 tot 350 vluchtelingen op het terrein van de Radboud Universiteit. Het nieuws werd overgenomen door onder andere NU.nl, de NOS, de Telegraaf, Omroep Gelderland, het Algemeen Dagblad en de Gelderlander. 

De Hermesdorfprijs en Hermesdorf Talentprijs worden jaarlijks uitgereikt aan onderzoekers die een zekere vorm van moed hebben getoond, hun nek hebben uitgestoken of niet zijn teruggedeinsd voor weerstand. De Hermesdorfprijs gaat elk jaar naar senior onderzoeker(s) van de Radboud Universiteit of het Radboudumc, de Hermesdorf Talentprijs gaat naar een wetenschapper aan het begin van diens carrière.

Het coronavirus heeft de wereld al bijna drie jaar in z’n greep. Wetenschappelijke experts krijgen, naast veel lof, ontzettend negatieve reacties en soms zelfs bedreigingen. Epidemioloog Alma Tostmann en hoogleraar Uitbraken van infectieziekten Chantal Rovers zetten zich al twee jaar in om hun kennis over het coronavirus te delen met het publiek. Ze zijn in Nederland uitgegroeid tot twee van de belangrijkste en bekendste gezichten in het coronadebat. Enthousiast en onvermoeibaar duiden ze actuele gebeurtenissen en wetenschappelijke ontwikkelingen. Ze onderscheiden feiten van fabels en gaan het gesprek aan. Het maakt ze ware ambassadeurs voor de wetenschap. Spreekbuizen van de overheid waren ze tijdens de heftigste golven zeker niet. Ze lieten zich óók en juist horen wanneer er in hun ogen verkeerd beleid werd gevoerd. Naast optredens in landelijke en regionale media waren én zijn ze zeer actief op twitter, waarop ze uitgebreid de tijd nemen voor duiding. Al hun mediaoptredens over covid-19 doen ze buiten hun reguliere, drukke werkzaamheden om.

Publiek debat rondom het klimaat gaat er regelmatig verhit aan toe, waardoor klimaatonderzoekers soms ook doelwit zijn van negatieve geluiden. Kiane de Kleijne, promovenda bij milieuwetenschap, doet onderzoek naar klimaat en de energietransitie. Ze schreef mee aan het IPCC-rapport en publiceerde in 2022 een wetenschappelijk paper met een ongemakkelijke boodschap: hergebruik van CO2 is minder duurzaam dan het lijkt. De publicatie kreeg veel aandacht in nationale en internationale media. Ondanks de soms grimmige sfeer in het publieke debat over klimaat laat Kiane de Kleijne steeds vaker en zekerder haar stem horen. Ze neemt de tijd om journalisten zorgvuldig te woord te staan om zaken uit te leggen over het klimaat, energie en haar specifieke onderzoek.

Radboud Recharge is een service van de Radboud Universiteit voor een leven lang leren, met wetenschappelijke verhalen en activiteiten, actuele opinies van wetenschappers en verhalen over de Radboud Universiteit toen en nu. In 2022 publiceerden we 642 artikelen.

Donderdag 2 juni werden in Hilversum de SAN Accenten uitgereikt. De Radboud Universiteit won een Accent voor de 'Je bent nodig'-campagne tijdens Radboud Impact Day. Het thema van de SAN Awards 2022 was ‘Raak me’. Dat heeft de Radboud Universiteit in november waargemaakt: de campagne heeft geraakt en impact gemaakt. Niet alleen binnen de community van de Radboud Universiteit, maar ook in de landelijke media was er veel aandacht voor onze boodschap.

SAN staat voor Stichting Adverteerdersjury Nederland. De SAN Accenten zijn prijzen die jaarlijks worden uitgereikt aan de mooiste en meest effectieve campagnes in Nederland. Het is uniek om als universiteit met een campagne in de prijzen te vallen tussen grote commerciële merken. In 2020 won de Radboud Universiteit al een Esprix, een andere vakprijs voor marketingcommunicatie campagnes, met de eerste 'Je bent nodig'-campagne.

Op initiatief van de Universiteiten van Nederland (UNL) is voor alle Nederlandse universiteiten in kaart gebracht hoe hun publicaties gerelateerd zijn aan de Sustainable Development Goals of SDG’s. Doel is om meer inzicht te krijgen in de wetenschappelijke en maatschappelijke bijdrage van universiteiten aan deze ontwikkelingsdoelen. Ook voor de Radboud Universiteit is dit met een dashboard inzichtelijk gemaakt. Onderstaande visualisatie toont de bijdrage van de Radboud Universiteit aan de SDG’s in de vorm van wetenschappelijke publicaties (periode 2010-2021). Hoe groter het blokje, hoe meer we over dit thema hebben gepubliceerd.

De SDG's zijn: 1. No Poverty; 2. Zero Hunger; 3. Good Health and Well-being; 4. Quality Education; 5. Gender Equality; 6. Clean Water and Sanitation; 7. Affordable and Clean Energy; 8. Decent Work and Economic Growth; 9. Industry, Innovation and Infrastructure; 10. Reduced Inequality; 11. Sustainable Cities and Communities; 12. Responsible Consumption and Production; 13. Climate Action; 14. Life Below Water; 15. Life on Land; 16. Peace and Justice Strong Institutions; 17. Partnerships to achieve the Goal.

Onderstaande grafiek toont per Sustainable Development Goal (SDG) het percentage publicaties van de Radboud Universiteit dat behoort tot de top 10 procent meest geciteerde publicaties van alle binnen de betreffende SDG verschenen wetenschappelijke artikelen. De gegevens van de Radboud Universiteit zijn afgezet tegen het gemiddelde van alle Nederlandse universiteiten.